Program Rolnośrodowiskowy: zmniejszenie powierzchni TUZ - Oszukani na 20%

[green]

Witam

 

W ubiegłym roku zetknęliśmy się z kolejną wadliwą interpretacją przepisów ze strony ARiMR na niekorzyść rolników realizujących Program Rolnośrodowiskowy w ramach PROW 2007-2013.

 

Chodzi o rolników, którzy nie zachowali w trakcie 5-letniego zobowiązania rolno-środowiskowego powierzchni Trwałych Użytków Zielonych w swoim gospodarstwie.

 

Po pierwsze, Biura Powiatowe bezpodstawnie interpretują jednorazowe nieskoszenie działek z TUZ, jako zmniejszenie powierzchni TUZ w gospodarstwie.

 

Po drugie, ARiMR nakłada w takich przypadkach sankcje w wysokości 20% przysługującej płatności za dany rok realizacji programu.  Potrącenia te Agencja nalicza jednak nie tylko w roku, w którym rolnik zmniejszył powierzchnię użytków (np. zmienił ich przeznaczenie) ale także za każdy poprzedni rok realizacji programu. 

 

Agencja powołuje się przy tym na przepis § 38 ust. 6 rozporządzenia rolnośrodowiskowego z dnia 13 marca 2013 r.

Jednocześnie ze względu na Art. 18 ust. 1 Rozporządzenia Komisji (UE) nr 65/2011 z dnia 27 stycznia 2011 r. zmniejszenie całej przysługującej płatności rolnośrodowiskowej o 20% ARiMR stosuje automatycznie także do wcześniejszych lat.  Wydaje decyzje o ustaleniu kwoty nienależnie pobranych płatności  i na tej podstawie każe zwracać już wypłacone kwoty.

 

Warto wiedzieć, że stanowisko Agencji jest niezgodne z prawem.

Od dłuższego czasu w praktyce prawniczej odnotowujemy wyroki Wojewódzkich Sądów Administracyjnych uchylające decyzje ARiMR w tym zakresie i wskazujące na bezprawność nakładania 20% zmniejszeń wstecz – choć trafiały się także wyroki idące w przeciwną stronę.

 

Za szczególnie ważną wiadomość uznać trzeba to, iż pojawił się właśnie pierwszy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) rozstrzygający tę kwestię po myśli rolników i potwierdzający że sankcję za zmniejszenie TUZ nakładać można tylko w roku, w którym doszło do takiego przypadku.

Jest to wiadomość która powinna szczególnie zainteresować i ucieszyć wszystkich tych, którym na wyrost nałożono do zwrotu kwotę płatności wstecz za uchybienie dotyczące zmniejszenia TUZ.

 

 

 

 

Edytowane 25 Lipca 2016 przez green

[green]

Uaktualnienie: 

Tematyka stosowania przez ARiMR zasad zwrotu płatności na podstawie Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 marca 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Program rolnośrodowiskowy” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013  jest jak się okazuje wyjątkowo kontrowersyjna    -  oprócz wspomnianej w poprzednim poście kwestii nakładania wstecz 20% kary za zmniejszenie TUZ , dochodzi kolejny punkt sporny, gdzie stanowisko sądów administracyjnych, w tym NSA, jest odmienne niż koncepcje i praktyka Agencji.   

Z tegorocznego orzecznictwa wynika, że kara 20% za zmniejszenie powierzchni trwałych użytków zielonych powinna ograniczać się do sytuacji gdy producent celowo lub przez zaniedbanie doprowadził do zniszczenia jakiegoś znajdującego się w jego gospodarstwie fragmentu TUZ albo do jego przekształcenia w grunt o innym charakterze.  Nie chodzi natomiast o sam fakt ubycia powierzchni TUZ w gospodarstwie, co może mieć miejsce na przykład w przypadku przeniesienia posiadania fragmentu gruntów bez zmiany ich charakteru Trwałych Użytków Zielonych.

[green]

I kolejne uaktualnienie:

 

W ostatnich tygodniach Naczelny Sąd Administracyjny po raz kolejny wypowiedział się w kwestii niedopuszczalności naliczania przez ARiMR, jako rzekomo nienależnie pobranych i podlegających zwrotowi kwot płatności rolnośrodowiskowych, nie tylko określonego procentu kwot przypadających za rok, w którym rolnik zmniejszył powierzchnię TUZ w gospodarstwie albo nie dochował któregoś ze szczegółowych wymogów wymaganych dla realizowanego przez niego wariantu PRŚ, ale także przypadających za wcześniejsze lata realizacji programu rolnośrodowiskowego, w których naruszeń takich nie było.

 

Jak pisałem wcześniej Agencja od 2014 nęka rolników decyzjami o zwrocie płatności nawet za 4 lata wstecz z powodu choćby marginalnego zmniejszenia TUZ, a także z powodu nie dochowania niektórych wymogów szczegółowych obowiązujących w danym wariancie (ale bez przerwania zobowiązania). 

Najnowsze wyroki NSA zapadłe w tego typu sprawach potwierdzają, że ARiMR nie tylko w przypadku zmniejszenia TUZ-u ale także w wypadku niedochowania wymogów, bezpodstawnie domaga się zwrotu płatności wstecz.

 

Można jedynie ubolewać myśląc o tym, jak wielu rolników nie miało energii i odwagi, żeby taki skok na ich pieniądze zaskarżyć i zdecydowało się dobrowolnie oddać pieniądze, co w praktyce oznacza przede wszystkim grube potrącenia z dopłat należnych na kolejne lata.  Obecnie okazuje się, że Agencja zażądała od nich zwrotu niesłusznie.  W naszej ocenie istnieją jednakże szanse odzyskania niepotrzebnie zwróconych albo potrąconych przez ARiMR kwot płatności – biorąc pod uwagę, że NSA zarzucił Agencji błędną wykładnię przepisów tzw. prawa materialnego rolnicy będący w opisanej sytuacji mogą wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji zwrotowych.

 

[tata1]

Można jakieś namiary na te wyroki NSA?.

Te wnioski o stwierdzenie nieważności decyzji to do Sądu, czy ARiMR? Można też wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie takiej decyzji jak się już uprawomocniła (starsza niż 14 dni)?

[green]

@tata1 -  Tak, nieważność dotyczyć może jak najbardziej również decyzji prawomocnych, pod warunkiem, że od dnia ich doręczenia nie upłynęło 10 lat.  Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności występuje się do organu wyższego stopnia od tego, który wydał decyzję w ostatniej instancji.  Jeśli więc decyzja Kierownika BP ARiMR nie była zaskarżona, to organem właściwym do rozpatrzenia takiego wniosku jest Dyrektor OR. Jeśli było odwołanie i na nim się skończyło (tzn. nie skarżył Pan sprawy do WSA) to wnioskuje Pan o nieważność obu decyzji, ale właściwy do rozpatrzenia wniosku jest Prezes ARiMR, jako organ wyższego stopnia w stosunku do Dyrektora OR.  Jeśli chodzi o szczegóły dot. wyroków proszę o kontakt na priv.  Pozdrawiam.

[Wojtek026]

Jeśli np  w 3cim roku skończy mi się dzierżawa na łąkę której nie mam w pakiecie a na innych swoich łąkach mam pakiet i ktoś to weźmie inny i zaorze to mi naliczą sankcje po 20% pakietu rolnośrodowiskowego za każdy rok wstecz plus odsetki tak? podstawowych dopłat nie ruszą?

[green]

@Wojtek026 Jeśli dzierżawa kończy się nie z Pana winy, tzn. po prostu właściciel gruntu postanowi ją wypowiedzieć, nie będzie Pan miał sankcji ani za dany rok, ani za lata poprzednie -  ale pod warunkiem, że zgłosi Pan ten fakt (utratę posiadania gruntu ze względu na wypowiedzenie dzierżawy) do ARIMR w ciągu 10 dni od momentu kiedy się Pan o tym dowiedział.

[Wojtek026]

Aha dzięki @green, a na Pana trzeba mieć wygląd i pieniądze ;), miałem taki przypadek kilka lat temu dzierżawa co 2 lata odnawiana aż ktoś przebił ofertę, no i zgłoszone w ciągu 10 dni w agencji a jak zaczeli wypłacać dopłaty nie wszystko wpłyneło, okazało się że było już wstrzymane na poczet kary, dopiero po telefonie z agencji wyjaśniłem wszystko czy tam jeszcze raz nosiłem kwita z wypowiedzeniem dzierżawy, stwierdzili że gdyby ktoś nie kontynuował dopłat bezpośrednich na te działki to ja bym miał sankcje, zastanawia mnie podobna sytuacja, co gdy na dzierżawie na gruncie rolnym mam tuz, ktoś to przejmie czy wykupi i zaorze ten tuz, i co gdy to jest dzierżawa bez żadnej umowy

[green]

@Wojtek026   Z tym bezpośrednimi to chodziło im jak rozumiem o dowód, że ktoś inny to przejął w sytuacji gdy nie było pisemnej dzierżawy a więc i pisemnego wypowiedzenia.  Samo w sobie kontynuowanie bezpośrednich przez następnego użytkownika działki, którą utracisz bez swojej winy, nie ma znaczenia.  

"co gdy na dzierżawie na gruncie rolnym mam tuz, ktoś to przejmie czy wykupi i zaorze ten tuz, i co gdy to jest dzierżawa bez żadnej umowy "   -  no, jeśli dzierżawa to z umową, tylko rozumiem że chodzi o umowę ustną.  Wtedy jest trudniej z dowodami.  Dlatego zawsze lepiej mieć dzierżawę pisemną, choćby w 2 zdaniach napisaną, a jak nie to przynajmniej w momencie wypowiedzenia domagać się od właściciela, żeby to wypowiedzenie zrobił na piśmie.  

Inna rzecz to użytkowania bezumowne, czyli na zasadzie jest grunt wolny to skoszę, tyle że takiego bez zgłaszania do Pakietu rolno-środowiskowego to nie warto w ogóle deklarować, bo po co.

I wreszcie pamiętaj, że kwestia zgłoszenia w odpowiednim terminie utraty posiadania ma znaczenie dla uniknięcia 20% kary w danym roku.   Natomiast tych 20% za lata do tyłu nie powinni tak czy tak nakładać, chociaż wiem, że nadal to robią.

pozdrawiam

[Wojtek026]

dzięki @green właśnie chodzi o te grunty wolne bezumowne jak koszę i mam możliwość podać do dopłat to podaje a przy okazji na innych działkach mam  pakiety to dla pakietu mam zrezygnować z tych wolnych działek tak, rozumiem że w przypadku utraty tych wolnych tuzów obecnie jest do wywalczenia kara 20% z dopłaty rolnośrodowiskowej tylko za rok obecny tak

Edytowane 29 Czerwca 2018 przez Wojtek026

[green]

@Wojtek026   w przypadku utraty TUZ-ów bezumownych, zgłaszanych do bezpośrednich ale nie do RŚK może być różnie jeśli chodzi o ocenę.  na pewno nie ma podstaw do rozciągania kary 20% w tył, natomiast za dany rok mogą naliczyć, choć ja bym w takim przypadku też walczył.  skoro nie były zgłaszane do RŚ to nie można zrzucać braku staranności związanego z użytkowaniem czegoś bez umowy.

ogólnie, jeśli faktycznie pojawi się Panu konkretny problem ze strony ARiMR to zapraszam na priv.

[Wojtek026]

https://www.tygodnik-rolniczy.pl/articles/pieniadze-i-prawo/doplaty-bezposrednie-2022-na-nowych-zasadach-co-sie-zmieni-dla-rolnikow/

rolnik musi mieć prawo do użytkowania gruntów, czyli do dopłat podstawowych tak samo jak do rolnośrodowiskowych umowa dzierżawy lub właściciel, to jeśli teraz tak zmieniają się przepisy to jak miałem podawany tuz bez umowy, to w tym roku nie będę mógł tego podać i to nie z mojej winy więc karać nie będzie podstawy tak?