Miesiące wakacyjne, a w szczególności lipiec, cechują się największą sumaryczną ilością opadów w ciągu roku. Sytuacja ta jest w Polsce niezmienna od lat, a w połączeniu z wysokimi temperaturami w tym okresie, których średnia w ciągu ostatnich lat systematycznie wzrasta, stwarza idealne warunki do rozwoju chorób grzybowych i bakteryjnych. Zagrożony może być praktycznie każdy rodzaj upraw, ale przy pomocy odpowiednich środków ochrony roślin jesteśmy w stanie się przed nimi zabezpieczyć.

Jedną z popularnych substancji, znaną i stosowaną od dekad, która chroni uprawy przed infekcjami grzybiczymi i bakteryjnymi jest miedź i jej związki. Zaletą związków miedzi jest ich szerokie spektrum działania, zapewniające wysoką ochronę przed patogenami, są one stosowane zapobiegawczo, kilka razy do roku, co pozwala skutecznie zabezpieczyć uprawy. Jednak najważniejszą zaletą związków miedzi jest ich niespecyficzny mechanizm działania, który uniemożliwia wytworzenie odporności przez patogeny, co pozwala na regularne stosowanie bez obawy, że środki ochrony roślin na bazie związków miedzi przestaną skutecznie zwalczać dane choroby.

Produkty oparte na tlenochlorku miedzi, takie jak Miedzian 50 WP  i Miedzian Extra 350 SC, zapewniają skuteczną ochronę najczęściej uprawianym warzywom w przydomowych ogródkach - pomidorom, ogórkom jak i popularnej w naszych ogrodach winorośli. Do zwalczanych chorób w uprawie pomidora można zaliczyć:

Bakteryjną cętkowatość pomidora – wywoływaną przez Pseudomonas syringae. Miejsce infekcji zaczyna zmieniać kolor od żółtego przez brązowy, aż do czarnego, tworząc plamy o wielkości do około 2 mm. W przypadku rozległej choroby, plamki mogą łączyć się ze sobą, powodując miejscową nekrozę i w konsekwencji obumieranie całego zainfekowanego organu. Choroba może rozwijać się praktycznie na każdym nadziemnym fragmencie uprawy. Zaatakowane mogą być liście, co ogranicza fotosyntezę; łodygi, co osłabia całą roślinę; kwiaty, co ogranicza plonowanie; oraz owoce, których infekcja jest bezpośrednią stratą dla hodowcy. Dodatkowym problemem jest fakt rozprzestrzeniania się bakterii wraz z kroplami wody, dlatego w czasie wzmożonych opadów, choroba może w krótkim czasie roznieść się na sporym obszarze.

Zarazę ziemniaka – wywoływaną przez grzyba Phytophthora infestans. Pierwsze objawy w sprzyjających warunkach mogą pojawić się już w czerwcu, jednak główny okres rozwoju tej choroby przypada na lipiec i sierpień. Atakowane są liście oraz łodygi, co znacząco osłabia roślinę, a w ostateczności prowadzi do jej obumarcia. Pierwszymi objawami są szarozielone przebarwienia, które następnie zmieniają się w brązowe plamy, wraz z czasem zwiększając swoje rozmiary. Przy odpowiednio wysokiej wilgotności na spodniej części zainfekowanych liści pojawia się białawy nalot zawierający zarodniki grzyba. Na owocach tworzą się twarde brązowe plamy i zaczynają one gnić. Choroba sięga głęboko w głąb jagody, przez co szybko stają się one zupełnie niezdatne do spożycia.

W przypadku uprawy ogórka najważniejszą zwalczaną chorobą jest bakteryjna kanciasta plamistość wywoływana przez Pseudomonas syringae pv. lachrymans. Pierwszymi objawami choroby są niewielkie, kilkumilimetrowe, kanciaste plamki, które z czasem ciemnieją, a następnie w skutek obumierania tkanki kruszeją i wypadają tworząc otwory w liściach. Obniża to możliwości fotosyntezy i w konsekwencji osłabia roślinę. Atakowane mogą być również ogonki liściowe i pędy. W przypadku owoców można zaobserwować nekrozę tworzącą wgłębienia o nieregularnym kształcie. W odróżnieniu od chorób grzybowych, na spodniej części liści zamiast nalotu z zarodnikami można zaobserwować wilgotną wydzielinę dzięki której bakterie mogą przenosić się na kolejne rośliny. Bakteria tworzy formy przetrwalnikowe na nasionach, dlatego należy unikać wysiewu z nasion pozyskanych z roślin, które mogły mieć z nią kontakt.

W uprawie winorośli produkty Miedzian 50 WP oraz Miedzian Extra 30 S.C. pomogą w ochronie przed jedną z najgroźniejszych chorób atakujących winorośl, czyli mączniakiem rzekomym winorośli, chorobą wywoływaną przez Plasmopara viticola. Zainfekowane mogą zostać wszystkie zielone fragmenty rośliny. W przypadku silnej choroby liście pokrywają się brunatniejącymi plamami, obumierają i opadają. Kwiaty i młode owoce ciemnieją i zamierają. W przypadku owoców dojrzewających, mogą one gnić i opadać. Pierwsze objawy mogą być widoczne jeszcze przed kwitnieniem, mniej więcej w kwietniu, wtedy też powinien zostać wykonany pierwszy zabieg. W późniejszym okresie mogą zostać one powtórzone, w celu lepszej ochrony. Nazwa pochodzi o białego mączystego nalotu na spodzie liści, w którym tworzą się zarodniki grzyba.

Jak wiadomo, lepiej zapobiegać niż leczyć, więc warto zastosować kilka prostych czynności w uprawach, które ograniczą ryzyko rozwoju infekcji. Przede wszystkim, po każdym sezonie należy dokładnie usunąć pozostałe fragmenty roślin, które stają się rezerwuarem choroby. Nie należy sadzić roślin zbyt gęsto, bo sprzyja to rozprzestrzenianiu się infekcji. W przypadku jej wystąpienia, w kolejnym sezonie wysiać inną uprawę, odporną na dany patogen. Zaleca się również prowadzenie regularnych obserwacji, dzięki czemu możliwe będzie zareagowanie już na bardzo wczesnym etapie choroby. Dodatkowo jeśli wiemy, że istnieje ryzyko infekcji (obecność w poprzednich latach lub choroba rozwijająca się na sąsiednich polach) najlepiej zastosować zapobiegawczo środki oparte na miedzi. Dzięki temu uniemożliwiamy rozwój infekcji, zapewniając doskonałą ochronę upraw.

Należy jednak pamiętać, że ze wszystkich środków ochrony roślin należy korzystać odpowiedzialnie, zapoznawszy się uprzednio z etykietą i zaleceniami producenta.

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje umieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na stosowne zwroty i symbole ostrzegawcze umieszczone na etykietach produktów.

Autor: Paweł Bąk – Specjalista ds. Rejestracji Synthos AGRO