Przez
AF_Mirek
VAT w rolnictwie
https://www.youtube.com/watch?v=R3hU8eiaG04
Tomasz Żydek z kancelarii Żydek i Pliszka
Rolnik ryczałtowy
Rolnik jako czynny podatnik VAT
Czy opłaca się zostawać rolnikiem ryczałtowym, czy przejść na VAT
Agrofoto.pl: Witamy wszystkich serdecznie na szkoleniu „VAT w rolnictwie”. Dzisiejsze szkolenie poprowadzi nasz ekspert Pan Tomasz Żydek z kancelarii Żydek i Pliszka. Niniejszym oddaję głos panu Tomkowi.
Tomasz Żydek, kancelaria Żydek i Pliszka:
Dobry wieczór, nazywam się Tomasz Żydek, prowadzę kancelarię prawną we Wrocławiu. Naszym głównym zakresem działalności jest prawo rolne, obsługujemy podmioty z branży rolnej i rolno-spożywczej, stąd też nasza wiedza na temat podatków w rolnictwie, a dzisiaj będziemy rozmawiać o podatku VAT.
Naszą prezentację podzieliliśmy sobie na trzy części. W pierwszej części powiemy o rolniku ryczałtowym, następnie zrobimy przerwę, w której Państwo będziecie mogli zadawać pytania, a ja postaram się na nie odpowiedzieć.
W drugiej części powiemy o rolniku, jako o czynnym płatniku podatku VAT, a na końcu przedstawimy przykłady i wyliczenia, czy opłaca się pozostawać rolnikiem ryczałtowym, czy też przy jakimś schemacie zaproponowanym przez nas, opłaca się zostać czynnym płatnikiem podatku VAT.
Zaczynamy od rolnika ryczałtowego.
Zgodnie z ustawą o podatku VAT rolnik rozpoczynający działalność rolniczą z zasady jest rolnikiem ryczałtowym. Dopiero w momencie wyboru opodatkowania w formie czynnego płacenia podatku VAT staje się rolnikiem VAT-owcem. Zgodnie z ustawą rolnik dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze może być rolnikiem rozliczającym się na zasadach ryczałtowych. Również ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych posługuje się definicją rolnika ryczałtowego w zakresie podatku dochodowego, tam mówimy o dochodach z działów specjalnych produkcji rolnej. Dziś tylko i wyłącznie mówimy tylko o rolniku, którego w skrócie nazywa się rolnikiem VAT RR. Zasadą pozostawania rolnikiem ryczałtowym jest brak możliwości odliczenia podatku VAT od zakupów dokonywanych w ramach prowadzonej działalności rolniczej, natomiast rekompensatą tego jest VAT RR, który rolnikowi jest wypłacany przez nabywcę tych produktów wyprodukowanych w jego gospodarstwie, o ile ten nabywca jest czynnym płatnikiem podatku VAT. Zgodnie z ustawą stawka zwrotu tego zryczałtowanego podatku VAT dziś wynosi 7%, natomiast to jest stawka przejściowa, dlatego że w ustawie przewidziana jest stawka na poziomie 6,5%, przy czym do 31 grudnia 2016 roku wynosi ona 7%. Bardzo istotna uwaga rolnikiem ryczałtowym może być osoba fizyczna ewentualnie spółka cywilna osób fizycznych, wszelkie podmioty prawne, spółki, spółdzielnie z mocy ustawy są czynnymi płatnikami podatku VAT. Podstawowe obowiązki, które są po stronie rolnika ryczałtowego to sprzedaż towaru, lub świadczenie usług zgodnych z załącznikiem numer 2. do ustawy o podatku i usług, czyli ustawy o VAT, oraz sprzedaży towarów wytworzonych z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym. Zryczałtowanym zwrotem podatku, czyli przysłowiowym VAT-em RR objęte są zarówno towary wytworzone bezpośrednio w gospodarstwie, ewentualnie tzw. proste przetworzenie tych produktów również w gospodarstwie rolnika. Obowiązkiem zgodnie z ustawą o VAT jest przechowywanie dokumentów przez 5 lat i ustawa również określa, że podmioty, czy nasi rolnicy, których wartość obrotu roczna przekracza 1 200 000 euro; jest to kwota z ustawy o rachunkowości, ustawa odnosi się akurat do tej ustawy; również z mocy ustawy w roku kolejnym stają się czynnymi płatnikami podatku VAT. Podstawową cechą pozostawania rolnikiem ryczałtowym jest tzw. faktura VAT RR. Tą fakturę VAT RR rolnicy ryczałtowi otrzymują od czynnych podatników podatku VAT, którym sprzedają swoje produkty. Faktura VAT RR i zasady rozliczania tej faktury są określone w ustawie o VAT. Wygląda to w ten sposób, iż czynny płatnik podatku VAT, który kupuje od rolnika ryczałtowego, wystawia mu fakturę VAT, w której wartość netto powiększa o stawkę zryczałtowanego podatku, na dzisiaj jest to 7%. Ustawa określa pewne rygory związane z tą fakturą. Po pierwsze zapłata za fakturę VAT RR musi nastąpić na konto rolnika ryczałtowego z pewnymi wyjątkami. Zapłata nie następuje na konto, wtedy, kiedy podmiot, który dokonał nabycia produktów dostarczył rolnikowi środki do produkcji, bądź już wcześniej udzielił zaliczki. Faktura VAT RR musi być podpisana, w przeciwieństwie do faktur VAT, które już podpisywane od kilku lat nie muszą być. W fakturze VAT RR, lub też w osobnym oświadczeniu, rolnik ryczałtowy składa oświadczenie, że jest rolnikiem ryczałtowym. Akurat tutaj zarówno w interpretacjach podatkowych, jak i orzecznictwach sądów są na stanowisku, że czynny płatnik podatku VAT nie ma obowiązku badania, czy podmiot, z którym współpracuje jest rolnikiem ryczałtowym, o ile ten złożył mu takie oświadczenie, czyli ewentualne negatywne skutki z błędnego naliczenia podatku VAT byłyby w tym momencie po stronie rolnika ryczałtowego, jeżeli by takie błędne oświadczenie złożył. W przypadku nabycia, czy sprzedaży produktów rolnika ryczałtowego podmiotowi, który nie jest czynnym płatnikiem podatku VAT, następuje to na podstawie zwykłego rachunku, nie ma tu wystawiania faktury VAT RR, a tym samym nie jest doliczany do wartości sprzedaży zryczałtowany zwrot podatku. Jest to zwykła umowa pomiędzy dwoma podmiotami. Korzyści, które moim zdaniem wiążą się z pozostawaniem, czy byciem rolnikiem ryczałtowym. Podstawową korzyścią jest brak obowiązku prowadzenia ewidencji i rozliczania podatku VAT. Zryczałtowany zwrot podatku przysługuje bez względu na wysokość kosztów VAT poniesionych z związku z prowadzoną działalnością rolniczą. Ważną korzyścią jest brak kontaktu z organami podatkowymi, a ty samym brak kontroli. Tak, jak wspomniałem wcześniej istnieje obowiązek przechowywania faktur przez okres 5 lat, natomiast jest to obowiązek raczej służący do kontroli krzyżowych , gdyby był kontrolowany podmiot, czynny płatnik podatku VAT ewentualnie urząd skarbowy ma prawo sprawdzić, czy faktycznie faktury takie zostały wystawiane, natomiast po stronie rolnika ryczałtowego nie istnieje żadne ryzyko , nazwijmy sobie kontroli z tytułu prowadzonej działalności rolniczej, chyba że urząd skarbowy podejmie wątpliwość , co do wielkości obrotu, gdy ten obrót przekracza tą maksymalną kwotę 1 200 000 euro. Korzyścią płynącą z bycia rolnikiem ryczałtowym jest termin zapłaty wynikający z ustawy o VAT. Zgodnie z ustawą faktura VAT RR musi zostać zapłacona w ciągu 14 dni, chyba że umowa zawarta z rolnikiem ryczałtowym określa inny termin płatności. Natomiast brak zapłaty w terminie ustawowym, lub umownym powoduje, że nabywca produktów rolnych od rolnika ryczałtowego nie może sobie odliczyć VAT, który naliczył w związku z wystawieniem faktury VAT RR, czyli nabyciem produktu od rolnika ryczałtowego. Jest to na tyle istotne, z doświadczenia rolnicy ryczałtowi otrzymują swoje płatności od nabywców szybciej niż rolnicy VAT-owcy, bo w przypadku rolników VAT-owców niezapłacenie w terminie powoduje negatywne konsekwencje. Ostatnią korzyścią jest brak kosztów księgowości. Z związku z tym, że nie potrzeba prowadzenia ewidencji i rozliczania tego podatku to odpada konieczność współpracy z biurem księgowym, choć oczywiście rozliczanie podatku może być wykonywane samodzielnie przez rolników. Kilka uwag na temat pozostawania rolnikiem VAT-owcem w zakresie VAT RR. W przypadku małżonków istnieje możliwość, aby jeden z małżonków był czynnym płatnikiem podatku VAT, drugi zaś rozliczał VAT na zasadach rolnika ryczałtowego. Natomiast tutaj organy skarbowe stoją na stanowisku, że jest to możliwe tylko i wyłącznie w przypadku rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami, a przede wszystkim odrębnego prowadzenia gospodarstw rolnych. Ta odrębność musi wynikać choćby z tytułu własności. Często sprawdzane jest faktyczne odrębne prowadzenie tych gospodarstw np. poprzez odrębnie posiadane maszyny, urządzenia, odrębny zakup środków do produkcji rolnej. Rolnik, który pozostaje rolnikiem ryczałtowym i prowadzi działalność gospodarczą ma możliwość, aby w ramach działalności rolniczej pozostał rolnikiem ryczałtowym, natomiast w ramach działalności gospodarczej był czynnym płatnikiem podatku VAT. Nie dotyczy to jednak tych działalności gospodarczych, które są wymienione w załączniku nr. 2 do ustawy o podatku towarów i usług. Wymieniłem tu główne. Są to usługi związane z rolnictwem oraz chowem i hodowlą zwierząt, usługi związane z leśnictwem, wynajem i dzierżawa maszyn oraz urządzeń rolniczych, bez obsługi. Ma to znaczenie, często spotykamy się z tym gdzieś w pracy w kancelarii, gdy podmioty, w naszym przypadku rolnicy ryczałtowi, korzystają z funduszy unijnych np. w ramach działania tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, bądź też zróżnicowanie działalności w kierunku działalności nierolniczej i w tym momencie, jeżeli wniosek został złożony w agencji restrukturyzacji i opiera się na PKD, który obejmuje te trzy przede wszystkim, które wymieniłem usługi związane z rolnictwem, to w tym momencie, jeżeli podmiot ten, osoba fizyczna chciałaby być czynnym płatnikiem podatku VAT to niestety musi również w zakresie swojej działalności rolniczej przejść na VAT. Natomiast, jeżeli ta działalność gospodarcza miałaby obejmować inny rodzaj działalności np. transportową to w tym momencie w zakresie działalności transportowej można być czynnym płatnikiem podatku VAT, czyli rozliczać VAT na zasadach ogólnych. Kończąc wątek dotyczący VAT RR posłużę się przykładem klienta, przykład Pana Władysława. Jest to osoba prowadząca gospodarstwo rolne, o znacznych rozmiarach. Kiedyś ze zdziwieniem stwierdziłem, że pozostaje rolnikiem ryczałtowym mimo całkiem sporej działalności, zarówno w zakresie produkcji roślinnej, jak i zwierzęcej. Pan Władysław stwierdził, że pozostanie przez niego rolnikiem ryczałtowym jest świadomym wyborem, a wynika z tzn. kosztu spokoju - tak to nazwał. W gruncie tego, że on świadomie "traci" określoną kwotę, co rocznie po to, żeby nigdy nie mieć do czynienia z urzędem skarbowym, nie mieć do czynienia z księgowymi, nie mieć do czynienia z dokumentami, których nie znosi. Pozostanie, czy zostanie czynnym płatnikiem podatku VAT, a więc przejście na przysłowiowy VAT, a czy też zostanie rolnikiem ryczałtowym to nie zawsze rachunek czysto ekonomiczny i tabelki, czy wyliczenia, które zostaną przedstawione końcowo, bardzo często to również czynniki, które nie są wyliczane w sposób wymierny, co do złotówki. Z powodu tzn. kosztu spokoju, czy niechęci do dokumentów większość podmiotów wybiera taką formę opodatkowania. Nie będę mówił o sytuacjach, w których część klientów, czy część rolników ma podzielone te gospodarstwa między członków rodziny. Jeden jest czynnym płatnikiem podatku VAT, a inny pozostaje rolnikiem ryczałtowym, bo to rzeczy, które często ocierają się o naruszanie przepisów prawa, dlatego tego typu przykładów tutaj nie podajemy, choć wiem, że są też one często wykorzystywane.
Artur_1: Jak wygląda sprzedaż produktów rolnikom na ryczałcie?
T.Ż.: To zależy od tego, kto jest sprzedawcą tych produktów. Jeżeli dawcą tych produktów jest czynny płatnik podatku VAT, czyli teoretycznie każda firma to w tym momencie firma ta wystawia fakturę VAT, tak jak każdemu innemu podmiotowi. Natomiast dodatkowo, zgodnie z przepisami powinna wystawić paragon. Oprócz faktury VAT powinno to również zaewidencjonować na kasie fiskalnej. Brak zaewidencjonowania jest problemem tej firmy, nie rolnika ryczałtowego, ale jest to normalna sprzedaż. Jakby prawo nie rozróżnia różnych stawek podatku VAT dla rolników ryczałtowych i nie dla rolników ryczałtowych, chyba, że ta sprzedaż jest dokonywana przez podmiot, który nie jest czynnym płatnikiem podatku VAT. W tym momencie, w związku z tym, że nie jest czynnym płatnikiem podatku VAT to sprzedaje, jakby to w kwocie umówionej, do której nie jest doliczany podatek VAT. Ta kwota, która jest sprzedawana jest, tak jak wcześniej wspominałem dokumentem poświadczającym tego typu sprzedaż może być np. rachunek, może być umowa cywilna prawna kupna sprzedaży, także tutaj prawo nie określa, że ma być ten dokument określonego rodzaju.
tomasz: Jak wygląda rozliczanie się z VAT RR?
T.Ż.: Zaletą pozostawania rolnikiem ryczałtowym jest brak konieczności rozliczania się z VAT RR. Ustawodawca przyjął, jak sama nazwa wskazuje pewien ryczałt, więc nie należy wykazywać, czy, czy ktoś na tym VACIE zyskał, czy stracił. Przyjęto pewną kwotę zwrotu, na dzisiaj wynosi ona 7%, jak wspominałem, jeżeli się zmieni to od 1 stycznia 2017 roku będzie ona wynosiła 6,5% i przyjęto, że w ramach tej kwoty występuje wyrównanie strat, które rolnik ryczałtowy poniósł w związku z tym, że nie odlicza podatku VAT. Tutaj nie ma żadnych form rozliczeń, nie składa się żadnych deklaracji do urzędu skarbowego, nie trzeba tworzyć żadnych ewidencji, jedynym obowiązkiem jest przechowywanie faktur, ale to wynika z ewentualnej kontroli krzyżowej podmiotów, które tego nabycia dokonywały.
T.Ż.: W przypadku korzystania z pomocy unijnej, a najczęściej z agencji restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa np. na zakup maszyn w ramach działania w modernizacjach gospodarstw rolnych, czy też innych działań rozliczenie projektu występuje zawsze w kwocie NETTO, dlatego rolnicy ryczałtowi, jakby faktycznie kwota zwrotu, jaką otrzymują z tytułu zakupionych maszyn rozliczanych przez agencje restrukturyzacji rolnictwa nie wynosi np. 50% tylko oczywiście relatywnie mniej, dlatego że otrzymują 50% kwoty NETTO, natomiast nie są w stanie odliczyć VAT-u, który w cenie maszyn jest zawarty. Z innych programów częstymi pytaniami, które się pojawiają są np. czy bycie członkiem grupy producentów rolnych wymusza przejście na VAT, tutaj odpowiedź jest, że nie. Członek grupy producentów może być zarówno rolnikiem ryczałtowym, jak i VAT-owcem, w grupach może być takich i takich, tutaj nie ma najmniejszego problemu funkcjonować w grupie producentów będąc rolnikiem ryczałtowym.
tomasz: Jeśli jestem rolnikiem ryczałtowym to jak mogę się rozliczać, gdy kupię maszyny, pasze, zwierzęta, środki ochrony roślin, nawozy?
T.Ż.: Idea VAT RR, rolnika ryczałtowego polega na tym, że się właśnie taki rolnik nie rozlicza. Otrzymuje zryczałtowany zwrot podatku doliczany do wartości sprzedaży NETTO i przyjęto, że ten zryczałtowany zwrot rekompensuje mu VAT, który został mu naliczony przez sprzedawców np. maszyn, pasz itd. Dopiero zostanie czynnym płatnikiem podatku VAT powoduje, że istnieje możliwość rozliczania VAT naliczonego przez sprzedawców w cenach tych wszystkich składników produkcji, które zostały tutaj wymienione, albo ktoś zostaje rolnikiem ryczałtowym i nie rozlicza VAT, czyli nie ma możliwości odzyskania tego VAT, albo zostaje czynnym płatnikiem podatku VAT i ma możliwość rozliczenia VAT.
T.Ż.: Przechodzimy do drugiej części, czyli rolnik-czynny płatnik podatku VAT. Jedno słowo na temat możliwości zostania rolnikiem VAT-owcem. Taka możliwość istnieje zawsze, wcześniej przepisy określały, że rolnikiem VAT-owcem może stać się podmiot, który udokumentuje sprzedaż w ostatnim kwartale, po zmianie tym podatnikiem może zostać właściwie każdy rolnik, który złoży deklaracje w urzędzie skarbowym o tzn. VAT RR, płaci tą deklaracje w kwocie 170 złotych, na dzisiaj taka jest stawka za rejestracje i od pierwszego dnia miesiąca, od dnia złożenia deklaracji staje się czynnym płatnikiem podatku VAT. Czyli składając deklaracje w grudniu płatnikiem staje się od 1 stycznia, w tym przypadku roku 2015. Cechą charakterystyczną rolnika VAT-owca, czy cechami jest przede wszystkim to, że zmienia się sposób rozliczania i wystawiania faktur VAT RR. Fakturę VAT RR wystawia rolnikowi podmiot, który nabywa od niego produkty. W przypadku rolnika VAT-owca to on wystawia fakturę VAT doliczając stawkę podatku do sprzedanych przez siebie towarów w kwocie NETTO. Stawki podatku wynikają z ustawy, z założenia, bo są jakieś wyjątki, do produkcji roślinnej na dzisiaj jest to 5%, a do produkcji zwierzęcej jest to 8%. Czynny płatnik podatku VAT uzyskuje możliwość odliczenia VAT rozliczonego w cenie kupowanych towarów i świadczonych usług. Przy czym może rozliczyć tylko to, co jest bezpośrednio związane z prowadzoną produkcją rolną. Nie ma tutaj katalogu zamkniętych czynności, czy też składników, które mu dają prawo do odliczenia. Ewentualnie w przypadku kontroli jest konieczność udowodnienia, czy dana rzecz, dany przedmiot służył właśnie bezpośrednio do prowadzonej produkcji rolnej. Jeżeli nie to urząd skarbowy zakwestionuje odliczenie. Rozliczenie VAT można wybrać, zasadą jest rozliczanie miesięczne natomiast istnieje możliwość rozliczania kwartalnego, które jest lepsze. Tutaj zależy od specyfiki sprzedaży w danym gospodarstwie. Dość ciekawym rozwiązaniem jest metoda kasowa. Wyjaśnię, że w przypadku ogólnych zasad to zarówno w zakresie rozliczenia miesięcznego, jak i kwartalnego VAT odprowadzany do urzędu skarbowego, odprowadza się go od faktur wystawionych, a nie zapłaconych. Czyli może dojść do sytuacji, w której rolnik, czyli czynny płatnik podatku VAT wystawia fakturę VAT odbiorcy, któremu w terminie nie zapłaci, bądź też zapłata nastąpi w kolejnym okresie rozliczeniowym. W tym momencie od takiej faktury należy VAT odprowadzić nie mając de facto pieniędzy otrzymanych od nabywcy danych produktów. I tutaj od niedawna, od 2 lat została wprowadzona możliwość rozliczania VAT metodą kasową, metoda dotyczy tzn. małych podatników, czyli podmiotów, których wartość sprzedaży roczna nie przekracza 1 200 000 euro, czyli jest to kwota dość pokaźna. Wybór metody kasowej pokazuje, że VAT rozlicza się dopiero od faktur zapłaconych w całości, bądź w części. Jeżeli nastąpiła zapłata w części to w tej części VAT powinienem być rozliczony w danych okresie rozliczeniowym. W momencie nie zapłacenia faktury przez nabywcę produktów rolnych ta faktura nie ma konieczności odprowadzania VAT od tej faktury. Jest to rozwiązanie, które miało sens prowadzenia tego rozwiązania to przede wszystkim ochrona mniejszych podmiotów przed przeciągającymi się terminami płatności, a tym samym zdyscyplinowanie tych dużych podmiotów do tego, żeby płaciły w krótszych okresach, dlatego że w przypadku wyboru metody kasowej od faktur podmiot nie może sobie odliczyć VAT do momentu jej zapłaty. Metoda kasowa w przypadku sprzedaży czynnemu płatnikowi podatku VAT, czy podmiotowi, który nabywa od rolnika jest płatnikiem podatku VAT, to w tym momencie nie mamy ograniczenia czasowego, brak rozliczenia VAT wystawionej faktury może trwać w nieskończoność. Natomiast w przypadku sprzedaży podmiotom, które nie są czynnymi płatnikami podatku VAT maksymalny okres wstrzymywania się z zapłatą do 180 dni. Metoda kasowa jest możliwa tylko w przypadku kwartalnego rozliczenia podatku VAT. Bez względu na sposób wybranego harmonogramu rozliczeń, czy będzie to metoda miesięczna, czy kwartalna, w okresie rozliczeniowym obliczana jest różnica między podatkiem należnym a podatkiem naliczonym. Jeżeli podatek naliczony przewyższa podatek należny to w tym momencie obniża się podatek należny w kolejnych okresach lub wnioskuje o zwrot VAT. To jest kwestia decyzji podatnika, w naszym przypadku rolnika, czy też dany podatek zaliczy sobie na kolejny okres, a tym samym rozliczy go w kolejnym okresie rozliczeniowym, czy też wnioskuje zwrot VAT. Najczęściej w przypadku dużych inwestycji zakupów środków trwałych, inwestycji budowlanych ta kwota VAT jest znaczna. Najczęściej sensowne jest rozliczenie tego VAT poprzez jego zwrot. W związku z tym są przewidziane różne terminy zwrotu podatku VAT. Ustawowym terminem zwrotu podatku VAT jest termin 60 dniowy. Liczony oczywiście od momentu złożenia deklaracji w urzędzie skarbowym. Czynni płatnicy podatku VAT deklaracje składają do 25 dni miesiąca następującego po zakończonym okresie rozliczeniowym, czyli w przypadku miesięcznego okresu jest to do 25 dnia miesiąca, miesiąca następnego. W przypadku kwartalnego okresu rozliczeń jest to 25 dzień miesiąca następujący po miesiącu, w którym zakończono dany kwartał. Od dnia złożenia deklaracji, w której zaznacza się wniosek o zwrot, podstawowy termin to termin 60 dniowy. Przy czym konieczna jest również w danym okresie sprzedaż. Bardzo często podatnicy dokonują niewielkiej sprzedaży produktów z gospodarstwa, to może być przysłowiowa sprzedaż, ona upoważnia do tego, aby wstąpić o zwrot podatku. W przypadku braku sprzedaży termin zwrotu podatku VAT to 180 dni. Przy czym konieczny jest wniosek podatnika. Trzecim terminem, najkrótszym jest termin 25 dniowy. Termin 25 dniowy jest traktowany, jako termin wyjątkowy. Możliwy jest wtedy, kiedy w danym okresie była sprzedaż, a wszystkie faktury, do których wnioskuje podatnik o zwrot podatku VAT zostały zapłacone najpóźniej na dzień składania deklaracji. Najczęściej o ten termin występuje się w przypadku większych zakupów, a tym samym większej kwoty zwrotu. Wymóg tego, aby faktury, od których wnioskowany jest zwrot były zapłacone. Pewna różnica pomiędzy przedsiębiorcami, a rolnikami VAT-owcami. W przypadku przedsiębiorców wszelkie transakcje powyżej 15 000 euro muszą być z zapłatą na konto, natomiast w przypadku rolników tak nie jest. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, która wprowadza tą kwotę, gdzie konieczna jest płatność na konto wymienia właśnie przedsiębiorców, a nie rolników, a tym samym urząd skarbowy niżeli jest poświadczenie zapłaty gotówką również taką zapłatę musi znać. Bardzo często zwrot podatku jest poprzedzany kontrolą z urzędu skarbowego, choćby w zakresie dokumentów, które są podstawą zwrotu, szczególnie przy większych kwotach te kontrole są właściwie obligatoryjne. Kolejna rzecz to korzyści, obowiązki, które wiążą się z byciem czynnym płatnikiem podatku VAT przez rolnika. Taką podstawową korzyścią jest możliwość odliczenia podatku VAT od zakupionych towarów i świadczonych usług, które tak jak wspomniałem wcześniej są związane bezpośrednio z prowadzoną działalnością rolniczą. Istnieje możliwość taka, aby z podatku VAT zrezygnować, zrezygnować z bycia czynnym płatnikiem podatku VAT. Ten termin to min. 3 lata od daty rejestracji. Można dokonać rezygnacji również poprzez złożenie stosownego pisma do urzędu skarbowego. Przy czym rezygnacja niestety może wiązać się niestety z korektą deklaracji VAT, a tym samym koniecznością zwrotu odzyskanego podatku VAT od rzeczy ruchomych, bądź nieruchomości. Tą graniczną kwotą, czy minimalną kwotą, powyżej której zakup wiąże się z koniecznością zwrotu to jest 15 000 zł. Natomiast w przypadku rzeczy ruchomych ten okres wynosi 5 lat, w przypadku nieruchomości 10 lat. Przy czym zwrot następuje proporcjonalnie do lat, w których dany podmiot był czynnym płatnikiem podatku VAT. Tak dla przykładu, jeżeli ktoś zostałby czynnym płatnikiem podatku VAT, albo w miesiącu styczniu 2015 roku dokonał zakupu jakiejś rzeczy ruchomej, maszyny odliczył od tego VAT i chciał zrezygnować po 3 latach, w tym pierwszym możliwym terminie to wtedy następuje zwrot podatku VAT w 2/5. Przez ten okres 3/5 tego okresu 5 lat był czynnym płatnikiem podatku VAT, więc musi oddać ten VAT w wysokości 2/5. W przypadku nieruchomości mówimy tu o 10 latach, a tym samym po rezygnacji po 3 latach zwrot wynosiłby 7/10.
nieznany: Czy rolnik, który jest na VAT i kupił np. przyczepę bez faktury to musi ją sprzedać z fakturą VAT?
T.Ż.: Tutaj mówimy tez o sytuacji, w której rolnik będący rolnikiem ryczałtowym nabywał maszyny, urządzenia, czyli nie odliczał od nich VAT, został VAT-owcę i teraz te maszyny, urządzenia chciałby sprzedać. Zasadą jest, że jeżeli te maszyny, urządzenia służyły działalności owatowanej, czyli choć jeden dzień były wykorzystywane w gospodarstwie, które jest czynnym płatnikiem podatku VAT to tu jest odpowiedź twierdząca-TAK. Taka sprzedaż jest owatowana. Rozwiązaniem, które nie zawsze będzie możliwe do zastosowania jest wycofanie danych maszyn, urządzeń z tej działalności rolniczej, przekazanie ich do użytku prywatnego rolnika, a później sprzedaż majątku osobistego. Przy czym nie zawsze uda się to zrobić, bo trudno będzie wytłumaczyć urzędowi skarbowemu, ze takim urządzeniem był ciągnik, czy np. przyczepa, bo trudno będzie uzasadnić, że przyczepa służyła tej działalności osobistej, niezwiązanej z prowadzoną działalnością rolniczą. Jestem w stanie sobie wyobrazić pewnie tłumaczenie, że jakieś kosiarki służyły do koszenia ogrodu, ale trudno mówić w tym przypadku o ciągniku. Więc niestety jest to przepis nie korzystny. Nie było możliwości odliczenia VAT od zakupionej maszyny, urządzenia, a niestety sprzedając je będąc czynnym płatnikiem podatku VAT taką fakturę VAT warto byłoby wystawić. Drugą stron obrony przed tym, żeby nie naliczać VAT byłoby wykazywanie, że dany sprzęt nie był wykorzystywany podczas bycia czynnym płatnikiem podatku VAT. To jest kwestia dowodowa przed urzędem skarbowym by to kwestionował, także niestety tutaj odpowiedź będzie twierdząca- tak, musi być wystawiona faktura.
Piotr_1: Mam duże obroty ze sprzedaży detalicznej swoich produktów, nie zawsze mam czas na wystawianie faktur i nie każdy chce fakturę, jak wygląda sprawa z kasą fiskalną? Jaka jest ulga odnośnie zakupu kasy?
T.Ż.: W przypadku sprzedaży przez rolnika VAT-owca swoich produktów, czy to detalicznych, pewnie trudno mówić o sprzedażach hurtowych osobom fizycznym niebędących czynnymi płatnikami podatku VAT. Taki rolnik ma obowiązek dokonywać ewidencji tej sprzedaży i oczywiście mimo tego, ze nie wystawia faktury VAT to tą sprzedaż ewidencji ujmuje i ten VAT rozlicza. Po przekroczeniu kwoty sprzedaży detalicznej w wysokości 20 000 złotych rocznie istnieje obowiązek fiskalizowania tego przez kasę fiskalną i w tym momencie rolnik, który już w tym roku przekroczył sprzedaż na rzecz podmiotów osób fizycznych w kwocie 20 000 złotych ma obowiązek wystawiania paragonów fiskalnych. Kasę oczywiście rejestruje się w urzędzie skarbowym. Rolnik staje się tym płatnikiem podatku VAT w trakcie roku podatkowego to wtedy sprzedaż przez kasę fiskalną to kwota 20 000 liczymy proporcjonalnie do okresu, w którym dany podmiot był czynnym płatnikiem podatku VAT. Jeśli ktoś został czynnym płatnikiem podatku VAT od 1 lipca to dla niego ten limit do tego, żeby musieć posiadać kasę fiskalną to jest kwota połowa 60 000 złotych.
Zbyszek: Jestem młodym rolnikiem i z dofinansowania planuje zakup maszyn w styczniu. Jak będzie rozliczony VAT z tych maszyn, jeżeli wykaże dopiero w żniwa?
T.Ż.: To wygląda w następujący sposób. Po pierwsze, żeby zostać rolnikiem VAT-owcem konieczne jest do końca grudnia złożenie deklaracji w urzędzie skarbowym tzw. deklaracji VAT R, opłacenie jej kwotą, na dzisiaj jest to 170 złotych, bo tylko to gwarantuje Panu, iż w miesiącu styczniu dokonując zakupu będzie mógł Pan odliczyć VAT od zakupionych maszyn. Jeżeli dopiero w żniwa, czy mniej więcej po pół roku, czy po roku dokona Pan pierwszej sprzedaży to w tym momencie będzie mógł Pan wystąpić o zwrot tego VAT. Tylko, że wystąpienie o zwrot VAT jest Pana prawem, a nie obowiązkiem. Pan może ten VAT przerzucać mówiąc kolokwialnie o kolejnych deklaracjach wystąpić o niego dopiero w momencie dokonania sprzedaży. Natomiast patrząc tak liczbowo, jeżeli dokona Pan tego zakupu w styczniu i dokona Pan zapłaty w styczniu to w tym momencie, o ile nie jest Pan okazać żadnej sprzedaży, posłużę się tym przykładem sprzedaży złomu, to w tym momencie może Pan wnioskować o zwrot podatku w ciągu 180 dni, bo jest to 6 miesięcy, więc i tak byłoby to szybciej niż po dokonaniu pierwszej sprzedaży w żniwa.
nieznany: Prowadzę gospodarstwo, jestem na VAT. Na co uważać posiadając jedno konto bankowe na cele osobiste firmowe. Plusy i minusy.
T.Ż.: Trudno mi wskazać plusy i minusy. Na pewno każdy podmiot prowadzący działalność, czy też rolniczą czy gospodarczą musi posiadać konto. To konto wskazuje w deklaracji składanej w urzędzie skarbowym. Więc posiadając jedno konto, posługując się tym kontem ujawnia to konto zarówno urzędowi skarbowemu, jak i swoim kontrahentom. Minusy wyobrażam sobie tylko takie, w których byłoby jakieś postępowanie windykacyjne, egzekucyjne i możliwość zajęcia tego konta. Na dzisiaj komornicy również organy skarbowe dysponują programami, które bardzo szybko wyszukują konta w bankach danych podmiotów, więc ten minus jest powiedzmy bardzo szybki do obejścia. Plusy to podejrzewam niższe koszty. Mając jedno konto płaci niższe koszty związane z prowadzeniem tego konta niż z dwoma. Też są już konta za darmo, lub za 1 zł. Więc pewnie nie ma to wielkiego znaczenia.
nieznany: Będąc na VAT chce przekazać gospodarstwo synowi. Czy syn ma obowiązek przejścia na VAT?
T.Ż: To jest temat dużo bardziej skomplikowany, dlatego, że to zależy, w jakiej formie nastąpiłoby przejęcie. Jeżeli nastąpiłoby takie proste przekazanie tego gospodarstwa w postaci darowizny, czyli ja zamykam swoją działalność, syn ją jakby otwiera, czyli nie ma tutaj kontynuacji prawnej to moim zdaniem zachodzi ta sytuacja, o której mówiłem wcześniej, tak jakby ktoś wrócił na rozliczenie ryczałtowe z VAT. Niestety musi dokonać korekty VAT odliczonego od zakupu maszyn, urządzeń i nieruchomości, czy nakładów na nieruchomości, co wiązałoby się z koniecznością zwrotu proporcjonalnie do czasu, który upłynął od odliczenia. Natomiast na szczęście prawo przewiduje pewne rozwiązania, takim rozwiązaniem na szybko to analizując byłoby przekazanie gospodarstwa, bo tutaj przechodzimy na grunt prawa cywilnego, które posługuje się pojęciem gospodarstwa, jako zorganizowanej części i ustawa o VAT mówi, że w przypadku czynności prawnej, która ma na celu całe to gospodarstwo, lub jego zorganizowaną część i dokonuje się to w odpowiedni sposób to tutaj VAT może okazać się neutralny, dlatego jeśli ma tu nastąpić jakby całkowite zamknięcie działalności po stronie rodzica i przekazanie gospodarstwa dziecku no to tutaj proponuje zastosować właśnie czynność prawną, która ma na celu całe gospodarstwo, lub jego zorganizowaną część, Zależy jeszcze od tego, jak wygląda sytuacja faktyczna i w tym momencie ta czynność może być neutrała dla podatku VAT. Takimi czynnościami zajmujemy się i to wymaga pogłębionej analizy, bo skutki podatkowe, jeżeli te obliczenia byłby duże mogą być bardzo złe i duże.
nieznany: Czy są możliwe niezapowiedziane kontrole?
T.Ż.: Tak, oczywiście, są możliwe kontrole urzędu skarbowego, czy one są niezapowiedziane to bywa bardzo rzadko. To musi być podejrzenie jakiejś malwersacji, tak na prawdę urząd skarbowy zapowiada się. Podatek VAT jest w miarę prostym podatkiem VAT do rozliczeń, dlatego, że mamy właściwie podatek należny i policzony i to jest kwestia rozliczenia różnicy, nie mówię tu o jakiś skomplikowanych transakcjach finansowych, więc tak, mogą być takie kontrole i należy się ich spodziewać. Każdy podatnik musi się liczyć z tym, że kontrola urzędu skarbowego przyjdzie, przedawnienie roszczeń zobowiązania podatkowego to jest 5 lat liczone od końca roku, w którym miała czynność, więc bardzo często to jest prawie 6 lat. Tym samym w tym okresie każdy podatnik musi po pierwsze przechowywać dokumentacje, a po drugie liczyć się z tym, że kontrola zostanie wszczęta, wtedy okres przedawnieni ulega zawieszeniu.
nieznany: Jakie są kary za błędne wystawienie faktur VAT?
T.Ż.: Wydaje mi się, że to zależy od wielkości przewinienia i nie ma sztywnego katalogu kar za błędne wystawienie faktur VAT. W zależności do tego, komu ta szkoda została uczyniona. Taką podstawową karą, jeżeli to nastąpiło zaniżenie zobowiązania podatkowego będzie możliwość zapłacenie tego podatku z odsetkami podatkowymi, bądź ewentualnie wymierzenie grzywny przez urząd skarbowy.
nieznany: Jakie są kary za próby wyłudzenia VAT?
T.Ż.: To już reguluje nam kodeks karny skarbowy, łącznie z karami więzienia. W zależności od kwoty wyłudzenia i jego mechanizmu. Proszę zadać pytanie, przedstawić, jakie to ma być wyłudzenie to postaram się odpowiedzieć znajdując odpowiedni przepis w kodeksie karnym skarbowym, bądź w kodeksie karnym.
nieznany: Ile procent VAT od energii elektrycznej można odliczyć w gospodarstwie mając jeden licznik na gospodarstwo, dom oraz urządzenia używane do produkcji?
T.Ż.: Nie ma wzoru, który by to określał. Tak na prawdę to jest kwestia udowodnienia przez podatnika, że w takim, a takim procencie wykorzystywana jest energia w gospodarstwie i od tej części energii można odliczyć VAT, to będzie zależało od charakteru urządzeń, które są w tym gospodarstwie. Inne będzie zużycie w przypadku dużych budynków gospodarczych, gdzie prądu może być wykorzystywane dużo, a inne, jeśli jest niewielki magazyn, czy jakaś wiata na maszyny. Więc tutaj należałoby do tego podejść rozsądnie, biorąc pod uwagę, że urzędnicy nie mogą tutaj kwestionować w sposób tego rozliczenia.
nieznany: Korzystając z młodego rolnika w 2012 przeszedłem na VAT w 2014 r. Czy mogę uzyskać zwrot VAT od maszyn zakupionych w 2012?
T.Ż.: Niestety nie. Nie będąc czynnym płatnikiem podatku VAT na moment zakupu maszyn traci się prawo na odliczenie VAT z tego tytułu.
paweł_3: Czy jako VAT-owiec sprzedając VAT-owcowi powyżej 20 000 zł muszę mieć kasę fiskalną, czy dotyczy tylko sprzedaży rolnikom ryczałtowym?
T.Ż.: Obowiązek posiadania kasy fiskalnej dotyczy tylko i wyłącznie przypadków, kiedy sprzedaż następuje na rzecz podmiotu niebędącego czynnym płatnikiem podatku VAT. Czyli sprzedając VAT-owcowi wystarczy faktura VAT. Kasa fiskalna będzie potrzebna w przypadku sprzedaży rolnikom ryczałtowym, bądź osoba fizycznym. Jeżeli byłaby sprzedaż prowadzona z gospodarstwa osobom fizycznym, np. sąsiadom, przyjezdnym itd. to w tym momencie również ewidencjonując taką sprzedaż, przekraczając wartość sprzedaży 20 000 złotych jest konieczność posiadania kasy fiskalnej, zainstalowania tej kasy.
T,Ż.: Przechodzimy do części trzeciej. Tą część nazwaliśmy "przykłady". Ja przygotowałem dwa przykłady- przykład dla produkcji roślinnej i za chwilę przykład dla produkcji zwierzęcej, tam sobie zrobimy to dla trzody. Oczywiście podane tutaj wielkości kwoty są bardzo umownymi, starałem się posiłkować informacjami od klientów, natomiast proszę nie brać tego, jako jakiś wyrocznik , bo pewnie Państwo lepiej wiecie, jakie faktycznie koszty ponosicie. Aby było mi łatwo liczyć starałem się używać okrągłych kwot. Przyjąłem powierzchnię gospodarstwa 50 ha, tak jak powiedziałem tylko i wyłącznie produkcje roślinną. Przyjąłem, że roczny przychód z ha, mówimy o sprzedaży NETTO, to 4 000 złotych, czyli roczna wartość sprzedaży całego gospodarstwa to 200 000 złotych, tu oczywiście mówimy o sprzedaży, nie mówimy o dopłatach np. obszarowych
, bo one są całkowicie neutralne z punktu widzenia VAT. Jeżeli mamy rolnika ryczałtowego, którego gospodarstwo ma roczną sprzedaż ma poziomie 200 000 złotych, przy 7% stawce na dzisiaj tego VAT RR jest 14 000, który zostanie rolnikowi zwrócony przez nabywcę produktów rolnych, o ile ten nabywca jest czynnym płatnikiem podatku VAT, a tak jest w zdecydowanej większości. Będąc czynnym płatnikiem podatku VAT ten rolnik otrzymałby 10 000 podatku VAT, w fakturach wystawionych, natomiast to ma mniejsze znaczenie, dlatego, że zasada ogólna VAT jest taka, że VAT jest neutralny, czyli mówiąc tak bardzo prosto wychodzimy z VAT zawsze na 0, będąc czynnym płatnikiem podatku VAT, więc w tym momencie ten VAT naliczony nie ma znaczenia. Jako koszty związane z prowadzeniem produkcji na 1 ha koszt nawozów, środków ochrony roślin, materiału siewnego przyjąłem, że roczny koszt to 1600 zł NETTO. W tym momencie VAT, który musiałby być zapłacony przez rolnika na rzecz podmiotów, które kupuje mamy 128 złotych, przyjąłem również paliwo w kwocie 400 złotych NETTO. Ceny spadają, ale, żeby łatwo było liczyć przyjąłem, że będzie to ok 100 l/ha I TYM SAMYM TA KWOTA 400 złotych myślę, że jest w miarę adekwatna. Całkowicie znaczenie w tym momencie będzie możliwość odzyskania akcyzy, KTÓRĄ Państwo macie, jako rolnicy, ponieważ ona nie wpływa na wysokość podatku VAT. Sumując te dwie kwoty- 128 złotych i 92 złote wychodzi nam 220 zł/ha. Jest to kwota celowo przeze mnie przyjęta, która pomija całkowicie koszt usług rolniczych, pomija koszt zakupu maszyn rolniczych, pomija koszt zakupu części zamiennych, chodzi mi o takie najprostsze wyliczenie. W tym przypadku dla gospodarstwa o wielkości 50 ha, jeżeli ten VAT potrzebny do tego, aby dokonać zakupu tych nawozów środków ochrony roślin, materiału siewnego, paliwa wynosi 220 zł/ha, to dla 50 ha narobi nam się kwota 11 000 złotych. Tutaj różnica na korzyść rolnika ryczałtowego wynosi 3 000 złotych, bo tak jak w poprzednim slajdzie pokazywaliśmy do VAT RR byłoby 14 000 tysięcy, VAT w kupowanych środkach jest 11 000 złotych, więc rolnik ryczałtowy zyskuje 3 000, więc tak jak powiedziałem to wyliczenie nie obejmuje innych czynników, które są niezbędne do prowadzenia gospodarstwa.
Jako drugi przykład przyjąłem produkcje zwierzęcą, jako przykład wyliczenia wpisałem sobie trzodę chlewną, przyjąłem, że wielkość produkcji roczna to jest 400 sztuk tucznika, cenę kilograma przyjąłem, jako 4,20 złotych NETTO, to nam daje wtedy roczną sprzedaż na poziomie 200 000 złotych NETTO? Od tej kwoty, w związku z tym, że rolnikowi ryczałtowemu doliczany jest 7% podatek VAT ma 14 000 złotych, tak jakby rolnik VAT-owiec otrzymałby dodatkowo 16 000 złotych, bo VAT na zwierzęta wynosi 8%, w przeciwieństwie do VAT na rośliny, który wynosi 5%. Są koszty związane z produkcją, zakup warchlaka ok. 300 kg, przyjąłem, że te 220 złotych NETTO sztuka, w tym momencie VAT mamy 17,60 złotych. Pasza, przyjąłem, że zużycie paszy to będzie 252 kg, aby uzyskać przyrost 90 kg przyjąłem 2,8 kg na jeden kg przyrostu i cenę paszy na poziomie 1,5 zł. NETTO, to dane od jednego z producentów pasz, koszty leczenia przyjmuje to 12 złotych na sztukę, media tak nazwane, myślę o wodzie, prądzie, paliwie, czyszczeniu obiektu, opale myślę, że będzie ok. 20 złotych z sztukę. Co istotne, koszty weterynaryjne mają 8% VAT, więc tutaj ten VAT wynosi ok. 1 złotego z tych 12 złotych, media generalnie wszystkie mają 20 złotych VAT, również paliwo, również opał i prąd, czyli tutaj przyjmując 20 złotych na sztukę mamy VAT 4, 60 zł i to daje nam razem VAT w jednej sztuce mamy, związanego z wyprodukowaniem tej sztuki z tucznika o wadze 20 kg., mamy 44,30 zł. Dla 4 sztuk robi nam to kwotę 17 720 zł. Według moich wyliczeń w tym momencie rolnik ryczałtowy ok. 3 720 zł. Oczywiście mówię, jest to wyliczenie, w którym przyjmuje, ze cała pasza jest chowana, że są kupowane warchlaki, więc pewnie jeszcze w wielu przypadkach może być inaczej, może wychodzić to taniej, ale dla naszej dyskusji jest to wyliczenie, które pokazuje jakiś trend i jakieś kwoty, które mogą być uzyskiwane, lub tracone. Na koniec taki przykład związany z inwestycją, nie ma tutaj jakiś konkretnych wyliczeń. Na te rzeczy, które są tutaj wymienione, czyli ciągniki, maszyny, urządzenia, narzędzia rolnicze, części zamienne, materiały budowlane i usługi budowlane VAT wynosi, 23% więc jeżeli występuje zakup ciągnika za kwotę 200 000 zł. NETTO to tego VAT do odzyskania jest 46 000 zł, czyli bardzo dużo. Myślę, że przy inwestowaniu w gospodarstwo raczej naturalne będzie przechodzenie na podatek VAT, bo to się będzie po prostu opłacało i stąd ten trend jest taki, że znaczna cześć podmiotów przechodzi na podatek VAT, najczęściej przy planowaniu inwestycji, a przepisy są w ten sposób skonstruowane, że często z tego VAT wrócić, bo będąc czynnym płatnikiem podatku VAT w sposób naturalny dokonuje się odliczenia od maksymalnej ilości rzeczy. Chcąc wrócić na rozliczenia na zasadach ryczałtowych należałoby ten VAT oddać, skorygować i oddać, to raczej powoduje, że jest to droga w jedną stronę niestety. Teraz moje podsumowanie. Wśród naszych klientów są zarówno rolnicy ryczałtowi, jak i czynni płatnicy podatku VAT, pewnie w zależności od branży różnie to wygląda, np. bardzo wielu podatników ryczałtowych jest w branży drobiarskiej, tam większość jest ciągle rolnikami ryczałtowymi. Często z rozmów z klientami wynika, że najważniejszy jest świadomy wybór, czyli wyliczenie, co komu się bardziej opłaca. Tak jak podawałem jeden z przykładów, nie zawsze ma to charakter czysto matematyczno-ekonomiczny, dlatego że są takie czynniki, które nie trudno wycenić, jak choćby ten spokój i brak konieczności prowadzenia ewidencji, czyli konieczności obcowania z dokumentami, z księgowością, z urzędem skarbowym. Rolnik ryczałtowy może tutaj żyć spokojnie i tych obowiązków nie posiada.
nieznany: Na czym musi polegać rozdzielność pomiędzy ojcem i synem w momencie produkcji i sprzedaży produktów? Czy opłaca się przejść na VAT młodemu rolnikowi, który będzie korzystał z funduszy unijnych?
T.Ż.: Tutaj rozdzielność majątkowa, bo myślę, że o to chodzi, dotyczy tylko i wyłącznie małżonków, bo zgodnie z kodeksem rodzinnym, w momencie zawierania małżeństwa zasadą jest, że powstaje tzn. wspólność majątkowa. Między ojcem, a synem nie istnieje rozdzielność majątkowa, zakładam, że syn jest pełnoletni, czyli ma pełną zdolność do czynności prawnych. W tym momencie nie ma problemu takiego, aby jedno z gospodarstw było na VAT, a drugie na VAT RR. W tym przykładzie rozumiem, że ojciec jest rolnikiem ryczałtowym, a syn zostaje czynnym płatnikiem podatku VAT, bo ta druga część pytania "...Czy opłaca się przejść na VAT młodemu rolnikowi, który będzie korzystał z funduszy unijnych?" pojawia się tez pytanie, jakich funduszy unijnych, w przypadku zakupu maszyn, urządzeń z funduszy unijnych rozliczane są one w kwocie NETTO, czyli dofinansowanie przysługuje do kwoty NETTO i bycie czynnym płatnikiem podatku VAT powoduje, że to dofinansowanie jest niższe, niż jest wskazane w programie. To trzeba by było siąść i wyliczyć, ale nigdy nie będzie wynosić 50%, bo VAT będzie nie do odzyskania, więc wydaje mi się, że to się opłaca, ale to też zależy od specyfiki produkcji i wielkości gospodarstwa. To na co zwracam uwagę, bo jest to dosyć często wykorzystywane, wiemy to z praktyki, to jest taka sytuacja, w której, w tym układzie naszym jeden jest VAT-owcem, drugi ryczałtowcem i zakup środków produkcji następuje tylko na VAT-owca, a sprzedaż występuje na ryczałtowca. Ostrzegam, że urzędy skarbowe są coraz bardziej uczulone na tego typu sytuacje, mają coraz większą wiedzę i często zdarzały się sytuacje, że powoływały biegłych, co do poziomu zużycia środków ochrony roślin, paliwa w gospodarstwie, więc tutaj zalecam ostrożność i mądre podejście do sprawy, nie przesadzanie z żadną ze stron.
nieznany: Czy dla rolnika o powierzani ok. 50ha produkcji roślinnej korzystniej jest zostać na ryczałcie, czy na vacie?
T.Ż.: Nie ma jednej odpowiedzi "tak", bądź "nie”. To wszystko zależy od, kilku co najmniej czynników. Patrząc tylko matematycznie w przypadku dokonywania jakichkolwiek inwestycji w tym gospodarstwie zakładam, że opłaca się być czynnym płatnikiem podatku VAT, dlatego że istnieje możliwość zwrotu tego podatku, natomiast jestem w stanie wyobrazić sobie sytuacje, w której ktoś świadomie rezygnuje z tego twierdząc, że zyski są niewspółmierne do obowiązków, takich chociażby, jak prowadzenie ewidencji, rozliczeń itd., więc myślę, że nie ma jeden odpowiedzi dobrej, ważne, żeby ona była poprzedzona prosta analizą, z kartką papieru i wyliczeniem, czy się to opłaca, czy nie.
nieznany: Czy jest jakaś minimalna kwota obrotu dla rolnika na VAT?
T.Ż.: W tym okresie już nie ma, teraz już nie ma, bo wcześniej rzeczywiście, żeby zostać czynnym płatnikiem podatku VAT trzeba było wykazać minimalne obroty. Na dzisiaj każdy podmiot, który zadeklaruje chęć bycia czynnym podatnikiem podatku VAT może być tym podatnikiem.
nieznany: Czy jeśli rolnik nie kupuje zbyt często maszyn itd. to opłaca mu się przejść na VAT?
T.Ż.: Pytanie, jak często i jakie maszyny. Myślę, że w przypadku zakupu kombajnu to można raz na kilka lat kupować maszyny i pewnie by Ci się opłacało przejść na VAT, natomiast można kupować będąc rolnikiem ryczałtowym maszyny używane od innych rolników ryczałtowych i tego VAT również nie rozliczać, tutaj jednej odpowiedzi nie ma.
nieznany: Mam 28 ha, prowadzę tylko produkcje roślinną, czy opłaca mi się przejść na VAT?
T.Ż.: Trudno mi powiedzieć, czy się opłaca, ważne byłoby to, czy są kupowane jakieś maszyny, urządzenia, czy nie. Myślę, że przy braku kupna tych urządzeń, maszyn to ewentualny zysk z bycia czynnym płatnikiem podatku VAT może być "zjedzony" przez koszty z tym związane, więc przy takim układzie, który reprezentowaliśmy bez maszyn, urządzeń, jakiejś inwestycji w gospodarstwo to odpowiedziałabym, że nie, ale to jest kwestia bardzo indywidualna.
Paweł_5: Czy np. przyczepę sprzedając po 6 latach trzeba odliczyć od niej VAT, czy już się zamortyzowała?
T.Ż.: Kwestia amortyzacji dotyczy podatku dochodowego, którego rolnicy nie chcą, więc tutaj kwestia amortyzacji nie ma znaczenia. Sprzedając po 6 latach przyczepę, będąc płatnikiem podatku VAT należy ten VAT naliczyć, przepisy mówią o konieczności posługiwania się ceną rynkową, więc nie ma znaczenia długość posiadania, czy bycia właściciele tego sprzętu, jeżeli jest się czynnym płatnikiem podatku VAT.
nieznany: Jestem stosunkowo małym rolnikiem, prowadzącym tylko produkcje roślinną na VAT od niedawna. Sam prowadzę księgowość, nie kupowałem jeszcze środków trwałych, dokumentacja jaką posiadam to wszystkie faktury sprzedaży i kupna, wpisane do ewidencji sprzedaży i kupna VAT. Dodatkowo dochodzą jeszcze potwierdzenia rozliczeń z urzędem skarbowym. Czy to wszystkie tu niezbędne dokumenty? Czy termin min. 3 lata od rejestracji na rezygnacje jest wiążący się, nie kupiłem majątku trwałego?
T.Ż.: Tzn., jeśli chodzi o dokumenty to tak, to, co musicie Państwo posiadać to są faktury, jeżeli chcecie wstępować o zwrot VAT to również jakby ewentualnie dowody to faktury, prowadzona ewidencja, składamy deklaracje do urzędu skarbowego, natomiast, jeśli chodzi o to pytanie, czy termin min. 3 lata od rejestracji na rezygnacje jest wiążący, on wynika z przepisów prawa, więc tak, na dzisiaj taki jest termin, jeżeli dokonujemy zakupu środków trwałych, tylko środki do bieżącej produkcji rolnej to nie będzie zachodziło ryzyko zasady, bo pewnie wyjątek do tego byśmy znaleźni, a nie będzie z zasady zachodziło ryzyko zwrotu podatku VAT od zakupionych maszyn, czy urządzeń, przez korektę, o jakiej wcześniej mówiłem, więc wtedy jest to możliwe. Natomiast pozostanie coś takiego, jak produkcja w toku i rozliczenie VAT od produkcji w toku będzie wymagało tego odrębnego przeanalizowania sprawy.
nieznany: Czy mając dochody tylko z opłat mogę przejść na VAT?
T.Ż.: Teoretycznie tak, natomiast nie będzie żadnej sprzedaży owatowanej, a tym samym będzie ograniczenie w odzyskaniu podatku VAT, poza tym może się pojawić pytanie, czy zakup środków trwałych zwiąże się ze sprzedażą opodatkowaną, bo skoro nie ma żadnej sprzedaży to trudno wykazać związek ze sprzedażą podatkowaną. Tutaj miałbym pewną wątpliwość, należałoby sięgnąć głębiej do interpretacji podatkowych, bo nie chciałbym jednoznacznie na to pytanie odpowiadać.
Sławek: Czy można lizingować maszyny?
T.Ż.: Oczywiście, że można lizingować i VAT z sytuacji owej rozliczać, będąc czynnym płatnikiem podatku VAT, oczywiście rolnik ryczałtowy takiej możliwości nie ma.
nieznany: Czy będąc rolnikiem ryczałtowym mogę zostać czołowym grupy producentów rolnych?
T.Ż.: Tak. Nie ma z tym najmniejszego problemu. Jeśli chodzi o bycie członkiem grupy to zarówno członkami tej grupy mogę być rolnicy ryczałtowi, jak i VAT-owcy, w ramach jednej grupy mogą być i tacy i tacy. Różnica jest taka, że będąc członkiem grupy producentów i będący rolnikiem ryczałtowym, po prostu grupa wystawia rolnikowi fakturę VAT RR, doliczając zryczałtowany zwrot podatku VAT. Następnie ten sam towar sprzedaje już, jako czynny płatnik podatku VAT, bo grupa, jako osoba prawna jest czynnym płatnikiem podatku, tutaj nie ma wyboru. Taka współpraca z grupą, to jest oczywiście temat na osobne spotkanie, może takie będzie, natomiast tutaj w zależności od ilości rolników ryczałtowych warto zastanowić się np. nad rozliczeniem kasowym podatku VAT, nasi klienci grupy producentów, które takie rozliczenie przyjęły chwalą to sobie, o ile oczywiście zachodzą postawy do takiego rozliczenia, czyli grupa producentów osiąga roczny sprzedaż poniżej 200 000 euro, przekraczają tą sprzedaż traci prawo rozliczenia kasowego, ale to jest temat na odrębną dyskusję, natomiast odpowiedź jest twierdząca, będąc rolnikiem ryczałtowym mogę zostać czołowym grupy producentów rolnych.
Sebastian_3: Mam grunty orne, nie posiadam ciągnika. Czy pożyczając ciągnik od ojca mogę odliczyć VAT od kupionego paliwa?
T.Ż.: Według mnie tak, musiałbym to sprawdzić, ale istnieje taka ustawa o pomocy sąsiedzkiej w rolnictwie, na tej podstawie można korzystać z maszyn innych podmiotów, również w ramach ustawy o podatku dochodowym świadczenie takiej pomocy w ramach najbliższej rodziny nie jest związane z płaceniem podatku dochodowego, więc w tym momencie można ten ciągnik użyczyć w formie, tutaj używam sformułowania z kodeksu cywilnego, a ty samym mieć tytuł prawny do tego ciągnika, a tym samym odliczyć VAT. Natomiast z tego, co wiem nie ma możliwości odliczenia akcyzy od paliwa, bo tam trzeba mieć zarejestrowany ciągnik na siebie.
Tobiasz: Czy można wystawiać fakturę VAT bez jej podpisywania np. wysyłania na e-mail?
T.Ż.: Tak, można, przy czym wcześniej musiała być wystawiona zgoda przez podmiot, który tą fakturę otrzymać, na to, aby ją otrzymać w drodze elektronicznej. Czym innym jest brak podpisania faktury, a czym innym otrzymanie jej drogą mailową? Może być faktura również wystawiana VAT w formie papierowej, niepodpisana, ona też jest jakby wiążąca i ważna, natomiast dodatkowo, aby została ona wysłana drogą elektroniczną potrzebna jest dodatkowa zgoda odbiorcy tej faktur.
Sławek: Czy doliczać VAT do płodów rolnych zużytych we własnych gospodarstwie?
T.Ż.: Nie, w przypadku VAT mówimy o sprzedaży, tzn. dostawie towaru, przez co rozumiemy przede wszystkim sprzedaż. W tym momencie, tylko w wypadku sprzedaży mamy obowiązek doliczenia VAT będąc czynnym płatnikiem podatku VAT. Zużywając produkty rolne we własnym gospodarstwie de facto ten VAT później zostanie naliczony, wyobrażam sobie, że to zużycie np. skarmianie zbożem zwierząt hodowanych w gospodarstwie. Będąc czynnym płatnikiem podatku VAT ten VAT po prostu wyjdzie przy naborze zwierząt.
paweł_3: Czy należy opisywać faktury, np., na co został zużyty cement, gwoździe itp.?
T.Ż.: Nie ma takiego obowiązku, natomiast tak, jak dzisiaj już mówiliśmy przy okazji wspólnego, czy jednego licznika, na potrzeby kontroli skarbowych taki opis, szczególnie, że od zużycia do czasu kontroli może minąć bardzo dużo, czasu może być przydatny. Przy czym proszę nie zapisywać tego na fakturze, tylko gdzieś obok, faktura jest dokumentem księgowym, rozliczeniowym, po której raczej pisać nie można.
T.Ż.: Chciałbym państwu bardzo podziękować, zaprosić mam nadzieję na kolejne spotkanie, mam nadzieję również, że udzielone informacje okazały się przydatne i pomogą Państwu podjąć świadomą decyzje, czy zostać czynnym płatnikiem podatku VAT, czy też zostać rolnikiem ryczałtowym i spać spokojnie. Dziękuję bardzo.
Agrofoto.pl: Dziękujemy bardzo za udział w webinarium, dziękujemy Panu Tomaszowi za udzielenie ciekawych, praktycznych, pomocnych informacji. Z związku z tym, że podczas dzisiejszego webinarium zadanych było bardzo dużo pytań, na które nie zdążyliśmy odpowiedzieć, od razu zapraszamy Państwa na kolejne spotkanie, gdzie będziemy mówić o praktycznych sposobach, jeśli chodzi o podatek VAT. Dziękujemy.
Rekomendowane odpowiedzi
Mała działka rolna na usługi?
Czytaj dalej »
Rauch mds 901 & Ursus C-360
Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto
Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.
Zarejestruj nowe konto
Załóż nowe konto. To bardzo proste!
Zarejestruj sięZaloguj się
Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.
Zaloguj się